Sıcaklık Sensörleri (Termokupl)
1954 yılında Japonya’da kurulan Okazaki Manufacturing Company, sıcaklık ölçüm teknolojilerinde dünya çapında bir liderdir. Yüksek hassasiyetli termokupllar, direnç termometreleri ve özel sensör çözümleriyle -269°C’den +2.200°C’ye kadar geniş bir sıcaklık aralığında güvenilir ölçüm sağlar.
70 yılı aşkın tecrübesiyle Okazaki, enerji, havacılık, petrokimya, gıda ve uzay endüstrileri gibi kritik sektörlerde tercih edilen bir markadır. Ürünleri, Japon Uzay Ajansı (JAXA) ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) gibi kurumlar tarafından onaylanmış, IEC 61508 SIL sertifikalarıyla güvence altına alınmıştır.
“Sıcaklık bizim işimiz” mottosuyla hareket eden Okazaki, sadece ölçüm cihazları üretmekle kalmaz; aynı zamanda mühendislik mükemmelliğini, inovasyonu ve müşteri odaklı çözümleri bir araya getirerek sektöre yön verir.
Termokuplların Prensibi
Bir termokupl, her iki ucu birbirine bağlı, birbirinden farklı tipte iki metal telden oluşur. Her iki ucun temas noktalarında sıcaklık farkı oluştuğunda, termo-elektromotor kuvveti oluşur ve bu kapalı devre içinde akım akar. Bu termo-elektromotor kuvvetinin miktarı ve polaritesi, her iki ucun sıcaklığına ve iki metal telin birleşimine bağlıdır ve metal tellerin kalınlığı ve uzunluğundan etkilenmez. Bu nedenle, belirli termokuplların her bir sıcaklığındaki termo-elektromotor kuvvetini önceden biliyorsanız, sıcaklığı ölçebilirsiniz.
📏 Geniş Uygulama Aralığı
Küçük dış çapı sayesinde dar alanlardaki hedeflerin sıcaklığı ölçülebilir. Kılıf tipi yapısı ile -200°C ila +1.260°C arasında çalışabilir; yüksek sıcaklık ve basınca dayanıklıdır.
⚡ Yüksek Tepki
Düşük ısı kapasitesi sayesinde sıcaklık değişimlerine hızlı ve hassas tepki verir.
🛠️ Kolay Kullanım
Minimum bükülme yarıçapı, dış çapın iki katıdır. Bu sayede sahada farklı noktalara kolayca monte edilebilir.
⏳ Uzun Ürün Ömrü
Magnezyum oksit ile yalıtılmış yapısı sayesinde termo-elektromotor kuvvet bozulması ve bağlantı kopmalarına karşı dirençlidir.
🧱 Mekanik Dayanım / Basınç Direnci
Yüksek titreşimli, aşındırıcı ve ekstrem sıcaklık ortamlarında bile güvenli kullanım sağlar. 650°C’de yaklaşık 350 MPa basınca dayanabilir.
📐 Kılıf Dış Çapı
0,08 mm ile 22 mm arasında çeşitli çaplarda üretim yapılabilir.
📏 Kılıf Uzunluğu
Kılıf çapına bağlı olarak yaklaşık 1.000 m² uzunluğa kadar üretim mümkündür.
🧩 Özel İhtiyaçların Ele Alınması
Kılıf üretiminde özel taleplere yönelik çözümler sunan özel bir üretim altyapısına sahiptir.
🔧 Genel Özellikler
- Havacılık, uzay, tıp ve yarı iletken ekipmanları gibi çeşitli alanlarda kullanılır.
- Titreşim ve darbelere dayanıklı yapılar.
- 4 noktada kalibrasyon: 4K, 90K, 273K, 373K.
🧊 Titreşim Dayanımlı Platin Dirençli Termometre
- Direnç Değerleri: 500Ω / 1000Ω / 2000Ω @ 273K (sadece montajlı tip)
- Sıcaklık Aralığı: 4K – 373K
- Ölçüm Akımı: 0.1 – 1mA
- Boyutlar:
- Kılıflı tip: φ1.5 × 18mm
- Yüzeye monte tip: W4.6 × D12 × H1.3 mm
- Kullanım Alanları: Sıvı hidrojen tankları, uydu ekipmanları
🧬 Platin-Kobalt Dirençli Termometre
- Direnç Değerleri: 100Ω / 1000Ω @ 273K
- Sıcaklık Aralığı: 1.4K – 300K
- Tolerans:
- ±0.5K (4K – 40K)
- ±1K @ 273K
- Boyutlar: φ1.4 × 12mm
- Kullanım Alanları: MRI cihazları, GM soğutucular
- Sertifikalar: Model R202 için tehlikeli alanlarda güvenli kullanım sertifikası (CML tarafından onaylı)
🌡️ Tip E Kılıflı Termokupl
- Sıcaklık Aralığı: 20K – 313K
- Kılıf Çapı: φ1.0 / φ1.6 mm
- Tolerans:
- ±2.5K (106K – 313K)
- ±0.015 × t – 273.15 K (20K – 106K)
- Kullanım Alanları: Sıvı hidrojen tankları ve boru sistemleri
- Sertifikalar: Patlama ve alev geçirmezlik, intrinsik güvenlik
🛠️ Özelleştirme Seçenekleri
- Ölçüm ucu, bağlantı parçaları ve sensör yapısı (MI kablo tipi) özelleştirilebilir.
- Farklı malzeme ve şekillerde üretim mümkündür.
- Tehlikeli alan sertifikaları ve özel kablo malzemeleri sunulabilir.
🔌 Termokupl Elemanları
Aşağıdaki termokupl eleman tipleri mevcuttur. Elemanın ucu kaynak yapılarak sıcaklık ölçüm bağlantısı haline getirilir.
🛡️ Koruma Tüpleri
Koruma tüpü, bir termokupl elemanını ve izolatörü dış ortamdan korur ve üzerine bir montaj braketi ve terminal kutusu vb. takılır. Koruma tüpü, sıcaklığın ölçüldüğü yerlere bağlı olarak oldukça zorlu kullanım koşullarına tabidir. Bu nedenle, koruma tüpü için kullanım sıcaklığına, atmosfere, kullanım amacına vb. uygun malzeme ve formların seçilmesi gerekir.
📦 Terminal Kutuları ve Terminal Plakaları
Terminal kutusu, kompanzasyon kablolarını bir termokupla bağlar. Damla geçirmez tip EL terminal kutularımız (alüminyum dökümden üretilmiştir) ve kullanım amacına uygun diğer malzeme ve form seçeneklerimiz mevcuttur.
🧱 İzolatörler
İzolatörler, termokupl telleri ve koruma tüplerinin yalıtımını sağlamak ve kısa devreleri önlemek için kullanılır. JIS 2 tipi izolatörler kullanıyoruz.
🔩 Montaj Braketi
Termokuplun ölçüm yerine takılması için bir montaj braketi, koruma borusuna takılır. Ek olarak, koruma borusu olmadan kullanılan termokupl çeşitlerimiz de mevcuttur. Basit ölçümler için ideal olan kaplamalı termokupl tellerinin ucuna yalnızca bir ısı kontağı takılmış EXE ve EXS tipi gibi termokupllarımız da mevcuttur. Özellikle EXS tipi termokupllar FEP gibi teflon reçine ile kaplandığından, aynı malzemeden yapılmış ısı temas parçasıyla oluşturulmuş bir yalıtım tipine sahiptir.
| Semboller | Yapı Malzemeleri | Özellikler |
| B | Pt-30Rh/Pt-6Rh | Bunlar, platin (%70) rodyum (%30) alaşımından yapılmış pozitif bacak ve platin (%94) rodyum (%6) alaşımından yapılmış negatif bacak kombinasyonundan oluşan termokupllardır. R tipi termokupllara göre daha iyi ısı direncine ve mekanik mukavemete sahiptirler ve ısıya dayanıklılık sıcaklıkları 1.800℃’ye kadar çıkabilir. |
| R | Pt-13Rh/Pt | Platin (%87) rodyum (%13) alaşımından yapılmış pozitif bacak ve saf platinden yapılmış negatif bacaktan oluşan termokupllar. Genellikle iyi bir hassasiyete, mükemmel ısı direncine ve oksitleyici atmosferde kararlılığa sahiptirler. İndirgeyici atmosferde veya metal buharına karşı zayıf olma eğilimindedirler. |
| S | Pt-10Rh/Pt | Pozitif bacak platin (%90) ve negatif bacak saf platinden oluşan termo elemanlardan oluşur. |
| N | Ni-Cr-Si/Ni-Si | Bunlara Nicrosil (pozitif bacak) ve Nisil (negatif bacak) denir ve bileşimleri ve özellikleri K tipi termokupllara çok benzer. K tipi termokuplların geliştirilmiş bir versiyonu olan bu termokupllarda eklenen Si miktarı daha fazla ve ısı direnci daha iyidir. |
| K | Ni-Cr/Ni-AI | Bunlar, esas olarak nikel ve krom alaşımından yapılmış pozitif bir bacak ve esas olarak nikel alaşımından yapılmış negatif bir bacaktan oluşan termokupllardır. Endüstriyel amaçlar için en sık kullanılanlardır ve oksitleyici atmosferde yüksek direnç gösterirler; ancak indirgeyici atmosferde zayıftırlar ve karbon monoksit, kükürtlü asit gazı, hidrojen sülfür vb. ile karakterize edilen atmosferlerde kullanılamazlar. |
| E | Ni-Cr/Cu-Ni | Bunlar, K tipi termokupllardan oluşan pozitif bacak ve J tipi termokupllardan oluşan negatif bacak kombinasyonundan oluşan termokupllardır. Sıcaklık için son derece büyük termo-elektromotor kuvvetine sahiptirler ve oksitleyici atmosferlerde kullanıma uygundurlar. |
| J | Fe/Cu-Ni | Bunlar, pozitif bacağı demirden ve negatif bacağı esas olarak bakır ve nikel alaşımından oluşan termokupllardır. İndirgeyici atmosferde güçlü, hidrojen ve karbona dayanıklıdırlar. Demir oksit hızla oksitlendiği için oksitleyici atmosferde kullanılamazlar. Nispeten ucuz oldukları için orta sıcaklıklar için uygundurlar. |
| T | Cu/Cu-Ni | Bunlar, bakırdan yapılmış pozitif bir bacak ve esas olarak bakır ve nikel alaşımından oluşan negatif bir bacaktan oluşan termokupllardır. 300°C veya daha düşük sıcaklıklarda yüksek doğruluk gösterirler ve özellikle -200 ila 100°C gibi düşük sıcaklıklar için uygundurlar. Ayrıca zayıf oksitleyici ve indirgeyici atmosferler için de uygundurlar. |
